What a wonderful world

The Shawshank Redemption is een film over het leven in de Amerikaanse gevangenis in de jaren ’50, waar corruptie bij bewakers en directie een grote rol speelt. Persoonlijk vind ik een van de mooiste scenes uit de film het moment dat Andy, de hoofdrolspeler, een vinylplaat vindt met operamuziek en deze opzet zodat de gehele gevangenis het kan horen. Alle gevangenen kijken op, sommigen deden hun ogen dicht terwijl ze zichzelf overgeven aan de muziek. Muziek is magisch, en ik kan me herinneren dat ik momenten heb gehad, net zoals Andy, dat ik achterover leunde en genoot.

In de buitenwereld hebben we vaak muziek aan, maar we luisteren niet. In de gevangenis is dat meestal anders, het is en blijft een plek waar je dingen gaat waarderen die buiten misschien vanzelfsprekend zijn. Nummers van Marvin Gaye heb ik waarschijnlijk tig keer gehoord op de radio, maar pas in detentie, toen ik een cd van een medegedetineerde leende, ben ik ze echt gaan waarderen. In mijn eerste boek ‘eens een boef’ beschreef ik muziek als een middel om mijzelf te ontgiften. Want het soort muziek en de teksten waaraan ik gewend was, hebben zeker een rol gespeeld in het feit dat ik vastzat. Om een voorbeeld te geven; het nummer ‘Hellrazor’ van Tupac had ik meestal hardop staan onderweg naar een overval. Dat soort nummers bevestigden mijn levensstijl. In detentie ben ik er op een gegeven moment steeds minder naar gaan luisteren. Het had een positief effect, ik luisterde steeds minder naar de hip-hop en gangsterrap die deel uitmaakten van mijn toenmalige identiteit. Muziek liet me anders naar de wereld kijken, en uiteindelijk ook naar mezelf.

Vreugde
Toen kwam de rust, een ander magisch aspect van muziek. Op momenten waarop je het heel erg moeilijk hebt, kan je de rust vinden in muziek. Het is gebeurd, dat als er conflicten waren op de afdeling of dat ik gedoe had met het thuisfront en dat ik me terugtrok in mijn cel en muziek opzette; rust! Het is niet alleen het luisteren, maar ook het beoefenen ervan. Zo heb ik mannen gitaarlessen zien nemen in de gevangenis waar ze veel voldoening uit haalden. Mannen die zich ook af en toe terugtrokken in hun cel en hun gitaar bespeelden. Naast rust bracht het vreugde op momenten dat je het niet zou verwachten. In de kerk hebben we zondag weleens uit volle borst meegezongen terwijl we de teksten soms maar half kenden, maar er was vreugde. Inmiddels ben ik een aantal jaren buiten en ik betrap me er telkens op dat ‘what a wonderful world’ van Louis Armstrong een tijdje blijft hangen nadat ik mensen op straat elkaar zie begroeten. ‘I see friends shaking hands saying how do you do? They’re really saying I love you’. Prachtig! En wat een verschil met Tupacs Hellrazor: ‘Mama raised a hellrazor, born thuggin’ heartless and mean, muggin’ at sixteen’. Om maar een voorbeeld te geven hoe ik, doordat ik binnen anders naar muziek ben gaan luisteren, anders naar de wereld en de mensen om me heen ben gaan kijken.

Auteur Reynaldo Adames heeft een lange weg afgelegd. Van dader naar iemand die in gevangenissen zijn eigen verhaal vertelt. Het verhaal dat het weer goed kan komen. Als je maar de confrontatie durft aan te gaan.